dinsdag 17 november 2015

De taxi

Het grootste gevaar in ons nieuwe woonland is het risico op een aardbeving. Onze stad ligt op een breuklijn en is in het verleden al meerdere malen geheel verwoest door een aardbeving. Het gebeurt grofweg elke 100 jaar. De laatste grote aardbeving was in 1911. Maar de natuur laat zich niet voorspellen. Terwijl deskundigen zich buigen over de risico`s, worden wij onderwezen in het hoe te handelen in geval van.

Op het risico op een aardbeving na, zijn er hier in onze nieuwe stad weinig veiligheidsproblemen. Criminelen vind je overal, dus ook hier, maar de kans dat je er één treft is gemiddeld. Niks om dagelijks bij stil te staan. Je kan gewoon de deur achter je dicht trekken en gaan lopen. Je kan de auto pakken en gaan rijden. Je kan hier zelfs zomaar bij een onbekende in de auto stappen.

Het is een soort informeel taxisysteem. Je gaat aan de kant van willekeurig welke weg staan en steekt je hand uit. Iedere automobilist die op weg naar zijn of haar bestemming iets wil bijverdienen, stopt. Moet je allebei dezelfde kant op en word je het eens over de prijs, dan stap je in. Na vijf jaar te hebben gewoond in een - zacht uitgedrukt - bovengemiddeld gevaarlijke stad, voelde het ondanks alle aanmoedigingen geenszins vanzelfsprekend. Overal om mij heen zag ik mensen met uitgestoken hand langs de weg staan en overal zag ik mensen - mannen, vrouwen, jong en oud - instappen en wegrijden. Het leek mij vragen om ernstige problemen en beelden van ontvoeringen, overvallen en moordpartijen doemden op. De eerste weken keek ik er naar terwijl de rillingen over mijn rug liepen. Ik verplaatste me te voet of per bus. Er is een dicht netwerk van bussen die om de vijf tot tien minuten langskomen. Hoewel ze soms, met name in spitsuur, propvol zitten en sommige bussen er uit zien alsof ze al piepend en puffend ieder moment door hun wielen kunnen zakken, is het een aangename manier om een stad te leren kennen. 

Maar naarmate de weken verstreken, werd het langzamerhand kouder. `s Ochtends bij de bushalte stonden de kindjes te klappertanden en als we de bus net hadden gemist of als de bus zo vol was dat we er niet meer in pasten, kwamen we weleens te laat op school, tot groot afgrijzen van met name onze plichtsgetrouwe zoon. Steeds vaker werd ik dan ook aangekeken door smekende oogjes boven rode neusjes. "Mama, kunnen we niet een handtaxi nemen?" Hoewel de officiële term voor deze officieuze taxi`s "gipsytaxi" is, slaat de benaming van de kinderen de spijker op z`n kop: je steekt je hand op en hebt een taxi. Een handtaxi.

Ik besloot het te proberen. Op een zonnige dinsdag positioneerde ik mij op een stategische hoek en keek stoer de rij aanstormende auto`s tegemoet. Nog voor ik mijn hand had uitgestoken, stopte er een auto voor mijn neus. Het raampje zoefde naar beneden en een potige veertiger maakte een lichte opwaartse beweging met zijn hoofd en keek me vragend aan. Zwetend perste ik er een glimlach uit en schudde mijn hoofd. 

Een week later waagde ik een nieuwe poging. Ik koos een makkelijk te bereiken en makkelijk uit te spreken bestemming, ging aan de stoeprand staan en stak mijn hand uit. Binnen enkele seconden stopte er een auto, het raampje ging open, het hoofd ging vragend omhoog en ik zei waar ik heen wilde. Op de vraag "hoeveel?" zei ik mijn prijs. De chauffeur ging met een knikje akkoord en ik stapte in.

En nu is het hek van de dam. Naar school? Een handtaxi. Terug naar huis? Een handtaxi. Boodschappen doen? Een handtaxi. Het regent? Een handtaxi. In de afgelopen weken heb ik zo de meest interessante mensen ontmoet. Hoewel ik met mijn beginners Russisch wellicht niet meer dan de helft van de gesprekken begrijp, komen de chauffeur en ik meestal toch tot een aangenaam gesprekje. Ik leer zo dagelijks nieuwe woorden en leer de cultuur beetje bij beetje beter kennen.

We hebben inmiddels een auto gekocht. De procedure om de auto op onze naam over te schrijven duurt al een week of zes en het einde is nog lang niet in zicht. Kon ik daar vorige maand nog wel eens over uit mijn slof schieten, inmiddels heb ik geen haast meer. Ik neem gewoon een handtaxi.
November 2015