Boren en vullen

Snoepjes waren allerminst aan de orde van de dag toen ik kind was. Toch had ik tot mijn grote frustratie regelmatig gaatjes. De vage herinnering aan het twee-jaarlijkse tandartsbezoek is niettemin op zich geen traumatische. Wat ik me vooral herinner is de smaak van fluor. Nadat de tandarts aandachtig met zijn haakje in alle tanden had geprikt, kwam de fluor behandeling. Zalig. Mijn kinderen liggen niet langer dan twintig seconden in de tandartsstoel. Zij sperren hun mond open, de tandarts kijkt er in, raakt bij hoge uitzondering iets aan en klaar zijn ze. De smaak van fluor is vervlogen. Rest de nostalgie.

Waarschijnlijk was op een gegeven moment alles wat gevuld kon worden, gevuld. Jarenlang lag ook ik slechts kort met opengesperde mond op de stoel van de tandarts. Tot een maand of twee geleden. De tandarts keek en vond. Ellende. Drie oude vullingen waren gaan barsten. Die dingen gaan geen leven lang mee, zo bleek. De drie vullingen zaten niet naast elkaar dus dat betekende drie keer terugkomen. Boren en vullen. De verdovingsspuit kwam er zonder vragen aan te pas. Godzijdank. Een jaar of vijfentwintig geleden had ik een tandartsafspraak tegelijk met mijn vader. Mijn vader was een harde. Verdoving kwam in zijn woordenboek niet voor. Ik moest destijds, uiteraard, geboord en gevuld worden en toen de tandarts vroeg of ik verdoofd wilde worden, keek mijn vader me opgewekt aan en zei dat ik als zijn nazaat dit klusje heus zonder dergelijke fratsen kon klaren. Met het angstzweet onder de oksels sperde ik mijn mond open. De boor ging naar binnen. Terwijl de tranen in mijn ogen sprongen, maaide ik de hand met boor uit mijn mond. Na drie pogingen kwam de spuit tevoorschijn. Ik zag vanuit mijn betraande ooghoek mijn vader hoofdschuddend grijnzen. De tandarts droeg zijn assistente op een aantekening te maken in mijn dossier. Mijn enige toch enigszins traumatische tandartservaring, in het geheugen gegrift.

Verdoving dus. Het zal elders ter wereld ongetwijfeld al lang gewoonte zijn, maar voor mij was het de eerste keer dat het niet voldoende was mijn mond open te sperren. Om de mond anderhalf uur lang goed wijd open te houden, werd er een hele grote plastic ring in mijn mond gestoken, snerpend vastgeklemd tussen lip en tandvlees. Ik zag mijzelf weerspiegeld in de lamp boven mijn hoofd, hilarisch en genant. Na een paar minuten wachten, begon het boren. Ik schoot omhoog. Dat deed pijn. Nog een spuit. Wachten. Boren. Pijn. Niet onder te krijgen. Na drie spuiten kon het boren dan toch beginnen. Na anderhalf uur deelde de tandarts mij mede dat de wanden van de tand te dun waren geworden waardoor er geen gewone vulling meer in kon. Porselein moest er in. Dus dat betekende terugkomen om de boel weer uit te boren, de maat te nemen en provisorisch op te vullen, om vervolgens nogmaals terug te komen om voor de derde keer dezelfde tand uit te boren en het porselein te plaatsen.

Tand twee bleek hetzelfde lot beschoren. Zeven woensdagochtenden lag ik anderhalf uur lang met een in mijn tandvlees snijdende plastic ring en ontzettend wijd opengesperde mond in de tandartsstoel. De tandarts bleef optimistisch proberen of één spuit voldoende zou zijn. Zeven keer hetzelfde ritueel. Spuiten, boren, pijn, spuiten, boren, pijn, spuiten, boren, vullen. Tot en met woensdagochtend nummer drie wachtte ik met strakgepoetste mond tot ik aan de beurt was. Vanaf nummer vier genoot ik in het café vijftig meter verderop van een kop thee met een chocolade croissant, of twee. Geboord moest er toch al worden.

Volgens de tandarts gaat het porselein de rest van mijn leven mee. Onverwoestbaar op weg naar Afrika.
Augustus 2018